Tiêm chủng vắc xin là một trong những biện pháp kinh tế và hiệu quả nhất để nâng cao miễn dịch cộng đồng, hạn chế nguy cơ lây nhiễm, biến chứng hoặc tử vong do bệnh. Các vắc xin được cung cấp miễn phí cho trẻ nhỏ trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng (TCMR) để phòng các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Trong nhiều năm qua tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ cho trẻ dưới 1 tuổi đạt từ 90% trên phạm vi toàn quốc. Tuy nhiên, ước tính trung bình hàng năm có khoảng 100.000 đến 200.000 trẻ không được tiêm chủng đủ mũi các vắc xin trong chương trình TCMR. Việc tích luỹ số trẻ này qua các năm, đặc biệt với tình trạng di biến động dân cư trong các năm gần đây có xu hướng gia tăng là yếu tố nguy cơ gây dịch.
Trước tình hình đó, Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã ban hành kế hoạch triển khai và đặt mục tiêu 100% trẻ nhập học được rà soát tiền sử tiêm chủng, ít nhất 100% trẻ chưa tiêm đủ mũi sẽ được tiêm bù liều từ năm học 2025 – 2026 và tiếp tục thực hiện những năm tiếp theo. Thực hiện chỉ đạo từ Ủy ban nhân dân Thành phố, Sở Y tế Thành phố, Trung tâm Y tế khu vực Tân Bình đã ban hành Kế hoạch 113/KH-TTYT ngày 30/9/2025 về việc triển khai kiểm tra tiền sử và tiêm chủng bù liều cho trẻ nhập học tại các cơ sở giáo dục mầm non, tiểu học, cơ sở bảo trợ xã hội từ năm học 2025-2026 trên địa bàn khu vực Tân Bình. Kế hoạch xây dựng nhằm tổ chức triển khai thống nhất, đồng bộ hoạt động rà soát tiền sử và tiêm chủng bù liều cho trẻ nhập học tại toàn bộ các cơ sở giáo dục mầm non, tiểu học và cơ sở bảo trợ xã hội trên địa bàn khu vực Tân Bình.
Đối tượng và các loại vắc xin cần tiêm bù
Hoạt động này áp dụng cho tất cả trẻ em nhập học tại các nhóm trẻ, trường mầm non (công lập và ngoài công lập), học sinh lớp 1 tại các trường tiểu học và trẻ dưới 7 tuổi tại các cơ sở bảo trợ xã hội trên địa bàn.
Các vắc xin thuộc Chương trình Tiêm chủng mở rộng (TCMR) được ưu tiên rà soát và tiêm bù liều bao gồm: vắc xin sởi, sởi-rubella (MR), bại liệt (bOPV, IPV), viêm não Nhật Bản (VNNB).
Thời gian triển khai
Đối với năm học 2025 - 2026 sẽ triển khai từ tháng 9/2025 đến tháng 12/2025.
Quy trình triển khai
Quy trình triển khai cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa ngành y tế và các cơ sở giáo dục từ giai đoạn thu thập thông tin tiền sử tiêm chủng của trẻ, thực hiện rà soát và nhận định tiền sử tiêm chủng của trẻ đến giai đoạn tổ chức tiêm chủng bù liều.
Quy trình thực hiện theo hướng dẫn của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thành phố
Trạm Y tế phường tổ chức tiêm chủng bù liều theo quy định với hình thức tổ chức tiêm riêng từng đợt tại cơ sở giáo dục hoặc lồng ghép với tiêm chủng thường xuyên tại Trạm Y tế để sử dụng hiệu quả các vắc xin. Việc tổ chức một hoặc nhiều đợt tiêm chủng tùy điều kiện và số đối tượng cần tiêm chủng của từng phường.
Để thực hiện hiệu quả rà soát và tiêm chủng bù liều, tăng tỉ lệ bao phủ vắc xin trong chương trình tiêm chủng mở rộng, Ngành y tế kêu gọi sự hợp tác tích cực của các cha mẹ/người chăm sóc trẻ trong việc cung cấp thông tin tiền sử tiêm chủng của trẻ, đưa trẻ đi tiêm chủng bù liều nhằm góp phần xây dựng một môi trường học tập an toàn, khỏe mạnh.
Lê Thị Châu An/ khoa Kiểm soát bệnh tật