" />
* Bệnh đậu mùa khỉ (monkeypox) là gì?
Bệnh đậu mùa khỉ là một bệnh do vi rút đậu mùa khỉ gây ra. Đây là một bệnh truyền nhiễm từ động vật do vi rút gây ra, có nghĩa là nó có thể lây lan từ động vật sang người. Nó cũng có thể lây lan từ người này sang người khác.
* Tại sao bệnh này được gọi là “đậu mùa khỉ”?
Bệnh này được gọi là bệnh đậu mùa khỉ vì bệnh được phát hiện lần đầu tiên ở những đàn khỉ được nuôi để nghiên cứu vào năm 1958. Sau đó bệnh mới được phát hiện ở người vào năm 1970.
* Các triệu chứng của bệnh đậu mùa khỉ?
Nốt đậu trong đậu mùa khỉ (Nguồn: BV Bệnh Nhiệt đới)
- Bệnh đậu mùa khỉ có thể gây ra một loạt các dấu hiệu và triệu chứng. Trong khi một số người có các triệu chứng nhẹ, những người khác có thể phát triển các triệu chứng nghiêm trọng hơn và cần được chăm sóc tại cơ sở y tế. Những người có nguy cơ mắc bệnh nặng hoặc biến chứng cao hơn bao gồm những người đang mang thai, trẻ em và những người bị suy giảm miễn dịch.
- Các triệu chứng phổ biến nhất của bệnh đậu mùa khỉ bao gồm sốt, nhức đầu, đau cơ, đau lưng, năng lượng thấp và sưng hạch bạch huyết. Sau đó hoặc kèm theo phát ban có thể kéo dài từ hai đến ba tuần. Ban có thể xuất hiện ở mặt, lòng bàn tay, lòng bàn chân, mắt, miệng, họng, bẹn, vùng sinh dục và / hoặc hậu môn của cơ thể. Số lượng tổn thương có thể từ một đến vài nghìn. Tổn thương bắt đầu bằng phẳng, sau đó chứa đầy chất lỏng trước khi đóng vảy, khô và bong ra, với một lớp da tươi hình thành bên dưới.
- Các triệu chứng thường kéo dài từ hai đến ba tuần và thường tự biến mất hoặc khi được chăm sóc hỗ trợ, chẳng hạn như thuốc giảm đau hoặc sốt.
* Bệnh đầu mùa khỉ có nguy hiểm không?
- Trong hầu hết các trường hợp, các triệu chứng của bệnh đậu mùa khỉ sẽ tự biến mất trong vòng vài tuần. Tuy nhiên, ở một số người, nhiễm trùng có thể dẫn đến các biến chứng y tế và thậm chí tử vong. Trẻ sơ sinh, trẻ em và những người bị thiếu hụt miễn dịch tiềm ẩn có thể có nguy cơ mắc các triệu chứng nghiêm trọng hơn và tử vong do bệnh đậu mùa ở khỉ.
- Các biến chứng của bệnh đậu mùa khỉ bao gồm nhiễm trùng da thứ phát, viêm phổi, lú lẫn và các vấn đề về mắt. Trong quá khứ, từ 1% đến 10% những người bị bệnh đậu mùa khỉ đã chết. Điều quan trọng cần lưu ý là tỷ lệ tử vong ở các cơ sở khác nhau có thể khác nhau do một số yếu tố, chẳng hạn như khả năng tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe.
* Bệnh đậu mùa khỉ lây nhiễm như thế nào?
+ Lây từ người sang người
- Bệnh đậu khỉ lây từ người này sang người khác khi tiếp xúc gần gũi với người bị bệnh đậu mùa khỉ, bao gồm tiếp xúc trực diện, da kề da, miệng-miệng hoặc miệng-da, kể cả quan hệ tình dục. Chúng tôi vẫn đang tìm hiểu về khả năng lây nhiễm của những người bị bệnh đậu mùa khỉ, nhưng nhìn chung họ được coi là có khả năng lây nhiễm cho đến khi tất cả các tổn thương của họ đóng vảy, vảy bong ra và một lớp da mới hình thành bên dưới.
- Môi trường có thể bị nhiễm vi rút đậu mùa khỉ, ví dụ như khi một người nhiễm bệnh chạm vào quần áo, giường, khăn tắm, đồ vật, thiết bị điện tử và các bề mặt. Người khác chạm vào những đồ vật này sau đó có thể bị nhiễm bệnh. Cũng có thể bị nhiễm bệnh do hít thở phải vảy da hoặc vi rút từ quần áo, giường hoặc khăn tắm.
- Các vết loét, tổn thương hoặc vết loét trong miệng có thể lây nhiễm, có nghĩa là vi rút có thể lây lan qua tiếp xúc trực tiếp với miệng, các giọt đường hô hấp và có thể qua giọt bắn tầm ngắn.
- Siêu vi khuẩn này cũng có thể lây lan từ người đang mang thai sang thai nhi, sau khi sinh qua tiếp xúc da kề da, hoặc từ cha mẹ bị bệnh đậu mùa khỉ sang trẻ sơ sinh hoặc trẻ em khi tiếp xúc gần gũi.
- Mặc dù nhiễm trùng không có triệu chứng đã được báo cáo, nhưng vẫn chưa rõ liệu những người không có bất kỳ triệu chứng nào có thể lây bệnh hoặc liệu nó có thể lây lan qua các chất dịch cơ thể khác hay không. Các mẩu DNA của virus đậu khỉ đã được tìm thấy trong tinh dịch, nhưng người ta vẫn chưa biết liệu nhiễm trùng có thể lây lan qua tinh dịch, dịch âm đạo, nước ối, sữa mẹ hoặc máu hay không.
+ Lây từ động vật sang người
Bệnh đậu mùa ở khỉ có thể lây sang người khi họ tiếp xúc thân thể với động vật bị nhiễm bệnh. Vật chủ động vật bao gồm động vật gặm nhấm và động vật linh trưởng.
* Dự phòng đậu mùa khỉ như thế nào?
Khuyến cáo 6 biện pháp phòng bệnh Đậu mùa khỉ (Nguồn: TTXVN)
- Vắc xin đậu mùa khỉ hiện nay không được khuyến cáo sử dụng trên diện rộng, và Việt Nam hiện tại cũng không dự trữ vắc xin này.
- Giảm nguy cơ mắc bệnh đậu mùa ở khỉ bằng cách hạn chế tiếp xúc gần với những người đã nghi ngờ hoặc xác nhận mắc bệnh đậu mùa ở khỉ, hoặc với động vật có thể bị nhiễm bệnh. Làm sạch và khử trùng các môi trường có thể đã bị nhiễm vi rút từ người có khả năng lây nhiễm thường xuyên.
- Nếu bạn nghĩ rằng bạn có thể bị bệnh đậu mùa khỉ, bạn nên đến các cơ sở y tế để được tư vấn. Nếu bạn có thể mắc bệnh đậu mùa khỉ hoặc đã được xác nhận, bạn nên cách ly với những người khác cho đến khi tất cả các tổn thương của bạn đóng vảy, vảy bong ra và một lớp da mới hình thành bên dưới. Điều này sẽ ngăn bạn truyền vi-rút cho người khác. Nhận lời khuyên từ nhân viên y tế về việc bạn nên cách ly tại nhà hay tại cơ sở y tế.
* Điều trị đậu mùa khỉ như thế nào?
Hiện tại Cục quản lý Khám chữa bệnh đã ban hành hướng dẫn chẩn đoán, điều trị đậu mùa khỉ. Theo nghiên cứu của cơ quan này, đa số trường hợp mắc đậu mùa khỉ có biểu hiện nhẹ, một số ca tăng nặng như nhiễm khuẩn huyết, biến chứng phổi, não.
Nguồn - WHO
(https://www.who.int/news-room/questions-and-answers/item/monkeypox)