Dịch tay chân miệng do EV71 đang diễn biến phức tạp, với số ca nặng gia tăng nhanh. Phụ huynh cần tuyệt đối không chủ quan khi trẻ có biểu hiện sốt hoặc nổi mụn nước. Việc phát hiện sớm – điều trị kịp thời là yếu tố quyết định để bảo vệ sức khỏe và tính mạng của trẻ.
Tình hình dịch bệnh
Hiện nay, bệnh tay chân miệng đang có xu hướng gia tăng trở lại tại nhiều tỉnh, thành phố trên cả nước. Đáng chú ý, chủng virus EV71 – nguyên nhân chính gây ra các ca bệnh nặng và biến chứng nguy hiểm – đang chiếm tỷ lệ cao trong số các ca mắc.
Tại Tp.Hồ Chí Minh, riêng quận Tân Bình đã ghi nhận 533 ca bệnh tay chân miệng từ đầu năm 2025 đến nay, tăng gần 129% so với cùng kỳ năm trước. Thời điểm này cũng trùng với mùa cao điểm của dịch bệnh, thường kéo dài từ tháng 3 đến tháng 12 hàng năm.
Các bệnh viện tuyến trên như Bệnh viện Nhi đồng 1, Nhi đồng Thành phố đã tiếp nhận nhiều trường hợp nặng, có trẻ phải thở máy, lọc máu, dùng thuốc hỗ trợ miễn dịch. Một số bệnh nhi diễn tiến xấu chỉ trong 6–12 giờ từ khi xuất hiện triệu chứng ban đầu.
EV71 – Virus nguy hiểm cần đặc biệt cảnh giác[1]
Bệnh tay chân miệng do nhiều chủng virus thuộc nhóm enterovirus gây ra, trong đó EV71 (Enterovirus A71) là chủng nguy hiểm nhất, có thể dẫn đến:
+ Viêm não
+ Viêm màng não
+ Viêm cơ tim
+ Phù phổi cấp
Theo Cục Y tế Dự phòng (Bộ Y tế), tỷ lệ mẫu dương tính với EV71 đã tăng mạnh từ 6% (tuần 14) lên hơn 40% (tuần 23) trong năm 2025. Điều này cho thấy EV71 đang chiếm ưu thế và khiến diễn tiến bệnh trở nên nhanh chóng, khó kiểm soát hơn [2]
Dấu hiệu nhận biết sớm
Phụ huynh cần theo dõi sát sức khỏe trẻ nhỏ. Khi thấy trẻ có các biểu hiện sau, cần đưa đến cơ sở y tế kịp thời:
+ Sốt cao liên tục, khó hạ
+ Nôn ói nhiều, bỏ bú, ngủ li bì
+ Giật mình bất thường, nhất là khi đang ngủ
+ Thở nhanh, co rút lồng ngực, môi tím tái
Các dấu hiệu này có thể là biểu hiện sớm của tổn thương hệ thần kinh trung ương và suy hô hấp, cần được theo dõi y tế sát sao.
Vaccine EV71: Giải pháp phòng bệnh trong tương lai gần
Việt Nam đã hoàn tất thử nghiệm lâm sàng vaccine EV71 do Viện Pasteur Tp.Hồ Chí Minh triển khai, với hiệu quả phòng bệnh đạt trên 99% ở nhóm trẻ từ 2 tháng đến dưới 6 tuổi.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến khích các quốc gia có dịch lưu hành EV71 như Việt Nam sớm triển khai tiêm chủng mở rộng. Trong năm 2025, hệ thống tiêm chủng VNVC đang lên kế hoạch phân phối vaccine EV71 trên toàn quốc.
Cách phòng bệnh tay – chân – miệng đơn giản, hiệu quả [3]
Trong thời gian chờ triển khai vaccine, phụ huynh cần thực hiện nghiêm các biện pháp phòng bệnh như sau:
+ Rửa tay bằng xà phòng nhiều lần mỗi ngày, đặc biệt trước khi ăn và sau khi thay tã cho trẻ.
+ Làm sạch bề mặt đồ chơi, sàn nhà, tay nắm cửa và các vật dụng thường xuyên tiếp xúc.
+ Tránh đưa trẻ đến nơi đông người trong mùa dịch.
+ Cách ly trẻ mắc bệnh, không để tiếp xúc với trẻ khác.
+ Trường học, cơ sở nuôi dạy trẻ cần vệ sinh môi trường, khử khuẩn thường xuyên và thông báo sớm nếu có ca nghi ngờ.
Lâm Thị Bích Diễm - Khoa Kiểm soát bệnh tật
[1] Lịch sử bùng phát Enterovirus A71 và dịch tễ học phân tử khu vực Châu Á- Thái Bình Dương – Tạp chí khoa học Y sinh - https://jbiomedsci.biomedcentral. com/articles/10.1186/s12929-019-0573-2.
[2] Cục trưởng Cục Y tế dự phòng: 40% mẫu xét nghiệm ca bệnh tay chân miệng dương tính với chủng EV 71 – Bộ Y tế - https://urlvn.net/azr0poz.
[3] Virus EV71 gây bệnh tay chân miệng khiến trẻ nhập viện ồ ạt, cha mẹ cần làm gì? – Sức khỏe và đời sống - https://urlvn.net/rxr44pm.