Nhân viên y tế là những chiến sĩ thầm lặng, hàng ngày đối mặt với vô vàn nguy cơ độc hại như hóa chất, bức xạ, mầm bệnh truyền nhiễm, áp lực công việc và gánh nặng tâm sinh lý. Để bảo vệ và nâng cao sức khỏe cho đội ngũ y tế, “bồi dưỡng độc hại bằng hiện vật” là một chính sách thiết thực và hiệu quả.
Quy định và đối tượng được hưởng
Chính sách bồi dưỡng độc hại bằng hiện vật là biện pháp cần thiết nhằm bảo vệ sức khỏe người lao động trong môi trường y tế có nhiều vị trí tiềm ẩn rủi ro cao. Để đảm bảo công bằng và đúng đối tượng, việc xác định người được hưởng chế độ này cần dựa trên các điều kiện cụ thể sau:
- Điều kiện bắt buộc là người lao động phải làm việc trong các nghề, công việc được liệt kê tại Danh mục nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm do Thông tư 11/2020/TT-BLĐTBXH quy định. Trong lĩnh vực y tế, các công việc thuộc mục XV, các Loại IV, V và VI đáp ứng điều kiện này.
- Điều kiện đủ yêu cầu người lao động phải đáp ứng ít nhất một trong hai điều kiện là (1) môi trường làm việc có yếu tố nguy hiểm, yếu tố có hại vượt chuẩn cho phép theo quy định của Bộ Y tế; hoặc (2) thường xuyên tiếp xúc với tác nhân gây bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm C, B hoặc A theo Luật Phòng chống bệnh truyền nhiễm.
Thực tế cho thấy, nhiều vị trí trong ngành y tế hoàn toàn đáp ứng các tiêu chí này. Ví dụ, nhân viên khoa Truyền nhiễm trực tiếp chăm sóc bệnh nhân COVID-19 trong môi trường có nguy cơ lây nhiễm cao; hay kỹ thuật viên X-quang làm việc với thiết bị bức xạ có chỉ số vượt ngưỡng cho phép. Những trường hợp này đều thuộc diện được bồi dưỡng bằng hiện vật.
Mức bồi dưỡng và nguyên tắc cấp phát
Mức bồi dưỡng được chia thành 4 cấp, tùy theo mức độ độc hại, dao động từ 13.000 đồng/ngày (mức thấp nhất) đến 32.000 đồng/ngày (mức cao nhất). Mức chi này được tính theo thời gian làm việc thực tế, bao gồm cả thời gian làm thêm giờ.
Nguyên tắc cấp phát rất rõ ràng gồm (1) không được quy đổi thành tiền; (2) phải cấp bằng hiện vật như thực phẩm, sữa, đồ bảo hộ, … và (3) phải cung cấp trực tiếp trong ca làm việc, có danh sách ký nhận cụ thể để đảm bảo minh bạch.
Nâng cao nhận thức và thực hiện chính sách
Tháng An toàn Vệ sinh lao động là thời điểm để chúng ta nhìn lại và hành động thiết thực vì những người đang âm thầm bảo vệ sức khỏe cộng đồng - nhân viên y tế. Để các chính sách không chỉ nằm trên giấy, chúng ta cần nâng cao nhận thức về quyền lợi chính đáng của nhân viên y tế; giám sát chặt chẽ việc thực hiện tại các cơ sở y tế và chủ động đề xuất giải pháp để chính sách đến đúng người, đúng cách.
Nhân viên y tế không cần sự tán dương rầm rộ, họ cần một môi trường làm việc an toàn hơn, công bằng hơn và được bảo vệ đúng nghĩa. Chính sách bồi dưỡng độc hại bằng hiện vật là một bước đi đúng hướng - và chúng ta phải đảm bảo nó được thực hiện đầy đủ, liên tục và công khai.
Hãy cùng lan tỏa thông điệp: “Vì một môi trường lao động an toàn - Vì sức khỏe của những người chăm sóc sức khỏe cho tất cả chúng ta”.
Nguồn: Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Tp. HCM
Tài liệu tham khảo
1.https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Lao-dong-Tien-luong/Thong-tu-24-2022-TT-BLDTBXH-boi-duong-bang-hien-vat-nguoi-lao-dong-lam-viec-nguy-hiem-co-hai-549966.aspx
2. Cẩm nang hướng dẫn An toàn vệ sinh lao động tại các cơ sở Y tế (do Công đoàn Y tế Việt Nam và Cục Quản lý môi trường Y tế biên soạn)