Từ năm 2014, cơ sở điều trị Methadone tại Trung tâm Y tế quận Tân Bình được triển khai, đánh dấu bước tiến quan trọng phục vụ người bệnh trong công tác phòng, chống ma túy trên địa bàn.
Tính đến ngày 31/7/2025, sau hơn một thập kỷ triển khai chương trình điều trị nghiện chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế Methadone; Khoa Tư vấn, Điều trị nghiện chất và HIV/AIDS (Khoa TV, ĐTNC và HIV/AIDS) thuộc Trung tâm Y tế quận Tân Bình có tiếp nhận hơn 700 người đăng ký tham gia được tư vấn, chăm sóc điều trị Methadone. Hiện nay, có gần 200 người đang tham gia điều trị thường xuyên tại đây. Những con số cho thấy sự kỳ vọng của người bệnh vào phương pháp điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế Methadone ngày càng được quan tâm và tin tưởng hơn.
Khoa Tư vấn, Điều trị nghiện chất và HIV/AIDS
Methadone là thuốc điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện được Bộ Y tế cấp phép sử dụng tại Việt Nam. Nó không chỉ giúp người nghiện giảm thiểu việc sử dụng ma túy bất hợp pháp, mà Methadone còn mang lại nhiều lợi ích như: hạn chế nguy cơ lây nhiễm HIV, viêm gan B, C; giảm tỷ lệ tử vong do dùng thuốc quá liều; giảm tội phạm liên quan đến ma túy; tiết kiệm đáng kể ngân sách và các chi phí cho xã hội.
Một điểm đặc biệt của chương trình là bệnh nhân được uống thuốc hàng ngày dưới sự giám sát của nhân viên y tế, vẫn được sinh hoạt cùng gia đình và duy trì công việc. Điều này không chỉ giúp người nghiện ổn định tâm lý mà còn nâng cao hiệu quả điều trị. Theo số liệu báo cáo của phòng khám, tỷ lệ bệnh nhân dương tính với Heroin và Methamphetamine ở nhóm bệnh nhân đang điều trị dưới 6 tháng là 25%, trong khi nhóm trên 6 tháng chỉ còn 1,8%. Đó là bằng chứng rõ ràng nhất cho thấy việc điều trị Methadone lâu dài giúp hạn chế nguy cơ tái nghiện hiệu quả.
Hiệu quả của chương trình Methadone không chỉ thể hiện qua những thống kê mà còn được chứng minh bằng những câu chuyện hồi sinh kỳ diệu của chính những con người từng suy nghĩ không thể quay trở lại thành những công dân có ích cho xã hội.
Bệnh nhân tham gia điều trị tại khoa TV, ĐTNC & HIV/AIDS
Mỗi ngày tại cơ sở điều trị Methadone có hàng trăm người bệnh đang kiên trì điều trị, trong đó có những người từng nghiện ma túy kéo dài hàng chục năm. Điển hình là trường hợp anh T.K.C cư trú tại phường Bảy Hiền, từng nhiều lần cố gắng tự cai nghiện tại nhà nhưng đều thất bại. Sau khi được tư vấn và thăm khám để tham gia chương trình Methadone, anh mới thực sự tìm được lối thoát. Nhờ sự kiên trì uống thuốc mỗi ngày, kết hợp với tư vấn tâm lý và hỗ trợ từ cán bộ y tế, cơn nghiện của anh C đã dần dần được điều trị ổn định, sức khỏe phục hồi, tìm được công việc ổn định. Và đặc biệt là anh vừa chia sẻ tin vui với phòng khám là đã kết hôn cách đây 2 tuần, điều mà trước đây anh chưa từng nghĩ tới. Đến nay, anh không chỉ thoát khỏi ma túy mà còn trở thành người tiếp lửa, chia sẻ kinh nghiệm cho những người bệnh cùng cảnh ngộ.
Một trường hợp khác là anh T.B.V, là bệnh nhân được chẩn đoán: nghiện ma túy, nhiễm HIV và mắc lao. Những ngày đầu tham gia điều trị, anh gần như kiệt sức, thể trạng suy giảm do cơ thể bắt đầu được sự tác dụng của thuốc nên cũng có tâm lý hoang mang. Nhưng dưới sự tận tâm tư vấn, theo dõi và điều trị tích cực của các y, bác sĩ. Sau 6 tháng điều trị, anh đã phục hồi rõ rệt: khỏi bệnh lao, HIV được kiểm soát và liều Methadone cũng được ổn định duy trì và giảm dần. Từ một người tưởng chừng không thể cứu vãn, anh V. đã từng bước làm chủ lại cuộc sống và có công việc ổn định.
Theo Bác sĩ CKI.Vũ Tuấn Khanh – Nguyên Trưởng Khoa Tư vấn, Điều trị nghiện chất và HIV/AIDS công tác hơn 10 năm, từ những ngày đầu triển khai chương trình điều trị Methadone đến nay, Bs Khanh cho biết: “Phương pháp này không chỉ giúp bệnh nhân giảm cơn thèm ma túy, mà còn cải thiện rõ rệt sức khỏe cả về thể chất lẫn tinh thần cho người bệnh. Nhiều người từng bị gia đình ruồng bỏ, mất niềm tin vào bản thân, nay đã có công việc ổn định, được gia đình đón nhận trở lại.”
Bác sĩ CKI.Vũ Tuấn Khanh đang khám cho bệnh nhân điều trị Methadone
Để nâng cao hiệu quả, chất lượng chương trình tư vấn và điều trị Methadone cho người bệnh, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ sở điều trị và các ngành chức năng, chính quyền địa phương nhằm tạo ra một mạng lưới hỗ trợ công tác tư vấn tâm lý trong việc đăng ký tham gia, tăng cường hỗ trợ tâm lý cho người bệnh trong và sau điều trị để mang lại hiệu quả bền vững, chống tái nghiện. Một yếu tố quan trọng nữa chính là sự đồng hành từ cộng đồng. Thay vì xa lánh, xã hội cần mở rộng vòng tay, tạo cơ hội để người nghiện tái hòa nhập. Bởi lẽ, điều trị Methadone không chỉ là vấn đề y tế, mà còn là hành trình nhân văn đồng hành giúp người bệnh tìm lại chính mình để làm lại cuộc đời.
Chương trình điều trị Methadone tại Khoa Tư vấn, Điều trị nghiện chất và HIV/AIDS tại cơ sở 2 của Trung tâm Y tế quận Tân Bình đã và đang trở thành một điểm sáng trong công tác phòng, chống ma túy của địa phương. Với sự minh chứng bằng những câu chuyện có thật, những sự việc tích cực của những người bệnh đã và đang điều trị tại phòng khám. Nếu có niềm tin, sự hỗ trợ đúng đắn và môi trường tích cực, thì bất cứ ai cũng có thể trở lại con đường lương thiện, từ bỏ nghiện ngập, sống có ích cho bản thân, gia đình và xã hội./.
Tin và ảnh: Trần Thị Ngọc Bích – Khoa TV, ĐTNC và HIV/AIDS