Từ tháng 10/2021, những báo cáo về các ca bệnh viêm gan cấp tính nặng ở trẻ em từ 1 – 6 tuổi không phải do các vi rút thường gặp gây ra (viêm gan A, B, C) đã được CDC Hoa Kỳ công bố. Các ca bệnh này đều không có bệnh nền, đột nhiên bị viêm gan cấp tính nặng và sau đó hồi phục tốt. Tất cả đều xét nghiệm dương tính với Adenovirus – một chủng vi rút thường gây nhiễm trùng hô hấp và tiêu hoá.
Ngày 6/5/2022 CDC Hoa Kỳ đã tiến hành điều tra về các trường hợp viêm gan “bí ẩn” đang tăng nhanh. Theo đó, đến thời điểm hiện tại đã có gần 110 ca bệnh, đa số đều viêm gan nặng cần nhập viện, một số ít cần được ghép gan và 5 ca tử vong. Trong số đó khoảng trên 50% liên quan đến Adenovirus. Diễn biến tương tự xảy ra ở Vương quốc Anh khi có hơn 50% trong tổng số 163 ca bệnh viêm gan chưa rõ nguyên nhân tại nước này có liên quan đến Adenovirus.
Đến thời điểm ngày 10/5/2022, đã ghi nhận 348 trường hợp mắc viêm gan cấp tính chưa rõ nguyên nhân ở trẻ em tại 25 quốc gia. Hiện tại Việt Nam chưa ghi nhận ca bệnh nào.
Viêm gan cấp tính là gì?
- Là tình trạng gan mới bị tổn thương do nhiều nguyên nhân (vi rút, vi khuẩn, độc chất,…) dẫn đến tình trạng các tế bào gan bị huỷ hoại.
- Đa số các trường hợp viêm gan cấp tính có thể hồi phục sau khi loại trừ được tác nhân gây bệnh (vi rút, vi khuẩn, độc chất,…), tuy nhiên vẫn có tỷ lệ diễn tiến nặng, gây suy gan, nghiêm trọng nhất có thể tử vong. Bên cạnh đó bệnh có thể diễn tiến kéo dài dẫn đến viêm gan mạn, xơ gan,…
- Tuy nhiên, viêm gan ở trẻ em rất hiếm gặp vì vậy các cơ chế và nguyên nhân gây bệnh viêm gan cấp tính “bí ẩn” ở trẻ em vẫn chưa được xác định.
Bệnh viêm gan cấp tính “bí ẩn” là bệnh gì?
Bệnh viêm gan cấp tính “bí ẩn” là bệnh lý viêm gan cấp tính chưa xác định được chính xác nguyên nhân gây bệnh. Hiện nay đã có một số giả thuyết được các chuyên gia tập trung nghiên cứu:
- Liên quan đến Adenovirus, đặc biệt là chủng Adenovirus 41
- Tổn thương gan do vi rút SARS-CoV-2 (gây bệnh COVID-19) gây ra
- Một chủng vi rút mới chưa được phát hiện
- Sự thay đổi và đáp ứng miễn dịch sau khi nhiễm COVID-19 hoặc các vi rút khác
Tuy nhiên, xin được nhắc lại: Tất cả các nguyên nhân trên đều là giả thuyết và chưa đủ bằng chứng để chứng thực, hiện tại vẫn chưa tìm được cụ thể nguyên nhân gây bệnh viêm gan cấp tính “bí ẩn” ở trẻ em.
Adenovirus là gì?
Adenovirus là vi rút lưu hành rộng rãi trên thế giới, thường gây bệnh ở trẻ em (viêm phổi, viêm phế quản, viêm ruột, viêm kết, giác mạc…). Vi rút này có khoảng 57 type huyết thanh, trong đó, type 41 được nghi ngờ liên quan đến bệnh viêm gan cấp tính “bí ẩn” ở trẻ em.
Một số đặc điểm chung của các ca bệnh viêm gan cấp tính “bí ẩn”:
- Bệnh viêm gan cấp tính “bí ẩn” gặp ở lứa tuổi từ 0 – 16 tuổi, trẻ nhỏ mắc bệnh nhiều hơn trẻ lớn. Trẻ có một hoặc các triệu chứng khi nhiễm bệnh: Sốt, đau bụng, nôn, tiêu chảy,…
- Các dấu hiệu tổn thương gan: Vàng da, vàng mắt, phân bạc màu,…
- Không tìm thấy các nguyên nhân gây tổn thương gan thông thường
- Có thể hồi phục tốt sau khi được điều trị hỗ trợ tích cực, một số trường hợp diễn tiến nặng, suy gan không hồi phục, tử vong.
Bệnh viêm gan cấp tính “bí ẩn” ở trẻ em điều trị như thế nào?
- Hiện nay chưa rõ nguyên nhân gây bệnh, vì vậy mọi phương pháp điều trị hiện tại đều là điều trị triệu chứng, hỗ trợ, theo dõi và can thiệp ghép gan trong trường hợp cần thiết
Tài liệu tham khảo
- https://vncdc.gov.vn/a-de-no-virut-nd13612.html
- Viêm gan bí ẩn ở trẻ em những điều biết và chưa biết – PGS.TS.BS Wynn Huỳnh Trần
BS Nguyễn Hoàng Phúc Nguyên (Tổng hợp)